System Error
Dans & Durf: Essay over Siri Loves Me
Essay van cursist Ingrid de Rond over Siri Loves Me van Katja Heitmann op het Pieter Vreedeplein in Tilburg (14 oktober 2017, ihkv Oktober Dansmaand). Geschreven ihkv Schrijfcursus Dans & Durf, een project voor creatieve schrijvers die nieuwe woorden durven zoeken voor dans, door Domein voor Kunstkritiek & DansBrabant (sept. 2017 – jan. 2018).
© Wild & Thorny
Op het Pieter Vreedeplein is niets bijzonders aan de hand. Het is zaterdagmiddag, de zon schijnt en de rozen zijn in de aanbieding. Het winkelende publiek struint van Xenos naar Kruidvat, van Sissy Boy naar Hudson’s Bay, en probeert ondertussen de werver van de Hartstichting te ontwijken. Onder de grond, tegenover de Mediamarkt, is een groot stuk kaas op de vloer geprojecteerd. In de gaten van de kaas verschijnt zo nu en dan een muis. Een jong meisje, een kind, springt op het virtuele dier en haalt tien punten. Buiten rolt een prediker zijn spandoek uit. “For God so loved the world that he gave His one and only Son, so that everyone who believes in Him will not perish but have eternal life.”
Een schelle piep onderbreekt plots het theater van alledag. Uit verschillende hoeken verschijnen er kinderen. Het worden er steeds meer. Steeds meer jongens en meisjes met grijze broeken, rokken en truien. Ze lopen naar verschillende plekken op het plein en blijven dan staan. Allemaal zijn ze omringd door die vreemde, schelle piep. Ik ken dat geluid. Het is de piep van system error, van kortsluiting. Het geluid dat zowel oren als apparaten maken wanneer de dingen niet gaan zoals ze horen te gaan. Ik kan die piep al gauw niet meer verdragen, maar de jonge dansers voor mij ogen vredig en sereen. Ze staan stil en hebben hun ogen gesloten. Ze zijn buiten de loop der dingen getreden. (Je hoeft je iPhone maar uit te zetten en er is niets meer met de wereld aan de hand.)
Het winkelende publiek heeft een pas op de plaats gemaakt en is in een mix van fascinatie en verwarring rondom de kindermassa gaan staan. Het wordt stil op het plein. Langzaam, tergend langzaam, bewegen de kinderen zich door de haag van mensen. Het doet denken aan een plechtige begrafenis. De monotone piep heeft nu een korte, welonderscheiden vorm aangenomen en geeft het tempo aan waarop de kinderen zich voortbewegen. Iedere beweging wordt synchroon en op de tel gemaakt. Zelfs het knipperen van de ogen gebeurt gelijktijdig. “Waar is de uitzondering?,” fluistert een meneer naast mij. “Er is toch altijd wel iemand die het anders doet dan de rest?”
De knieën van het meisje voor mij trillen. Ik zie de spieren in haar nek samentrekken terwijl ze strak voor zich uitkijkt. Ik zie de zweetdruppels door haar foundation breken terwijl de highlights op haar jukbeenderen glimmen in het zonlicht. Ik zie hoe nauwkeurig ze beweegt. Statisch. Mathematisch. Zoals de anderen. Ik zie hoe hard ze heeft gewerkt om hier vandaag te kunnen staan – en hoewel ik er zelf nog nooit zo heb bijgelopen herken ik alles wat ik zie. Ja, ik weet wel hoe het voelt om met de grootst mogelijke controle alles perfect te willen doen.
Soms zou ik willen dat ik zeker wist op welk moment ik welke stappen moest zetten. Dat iemand me zou uitleggen hoe ik me moest voortbewegen en dagenlang met mij zou repeteren, zodat ik – wanneer het eenmaal zo ver zou zijn – zeker zou weten dat het goed is. Soms zou ik willen dat het leven een simpel algoritme was. Dat ik nergens meer aan zou hoeven te twijfelen omdat mijn acties waren voorbestemd om het beste voor iedereen te zijn, voor altijd en overal. Soms verlang ik er innig naar om een kind in Siri Loves Me te zijn. Maar een leven waarin iedere vorm van onvoorspelbaarheid bij voorbaat de kop in wordt gedrukt is geen leven maar een dodenmars. Ik zie en weet het nu.
“Is dit een loopmeditatie?” De jongen in de harembroek kijkt me vragend aan. Ik haal mijn schouders op. Ik heb nog nooit van een loopmeditatie gehoord. Ik heb zin om op dit plein te gaan rollen. Om met mijn blote rug langs de tegels te schuren, al mijn ledematen te strekken en met lange halen te lachen en te huilen – of iets daartussenin. Ik heb zin om alles anders te doen.