Spotten

Dans & Durf – Opening Dansmaand

Essay van cursist Ilona Roesli over Fantastisch Lichaam – Openingsweekend Oktober Dansmaand, 1 oktober, Theaters Tilburg. Geschreven ihkv Schrijfcursus Dans & Durf, een project voor creatieve schrijvers die nieuwe woorden durven zoeken voor dans, door Domein voor Kunstkritiek & DansBrabant (sept. 2017 – jan. 2018).

Op weg naar de schouwburg spot ik al een soort – aan de veren kent men de vogel. Tussen twee rijstroken in op een middenberm, die tijdelijk als podium dient, jaagt zij dansend op potentiële bezoekers. Ze wijst, gebaart en geeft richting. Er zijn mensen die eigenaardig kijken, er zijn mensen die lachen en er zijn mensen die enkel passeren zonder hun oordelen met hun blikken te verraden. In mijn wereld is zij verkeersleidster, in deze wereld danseres.

Die wereld mag ik vandaag betreden. Het is zondag 1 oktober en in mijn hand houd ik het blokkenschema van de Oktober Dansmaand vast. Ik heb er tijden en namen in omcirkeld. Ik werp een blik in mijn tas, kijk mijn zakken na (jas en broek) en vraag mij af: ben ik wel volledig uitgerust voor deze expeditie?

 

Free Free Guerilla Jam © William van der Voort

Free Free Guerilla Jam © William van der Voort

Nee, denk ik eenmaal binnen de entreehal waar er door verschillende danscrews geïmproviseerd wordt. Terwijl ze springen en vliegen, voel ik mij het buitenbeentje: ik loop door de ruimte. Ik ga de trappen op, langs zwermen dansers – wier leden kleine varianten lijken te zijn van de dansers in de entreehal, ik vermoed dat het jonkies zijn – om uiteindelijk bij de grote zaal terecht te komen. In mijn ooghoek zie ik een groep mensen, die ik in hun gebrek aan soepelheid en finesse in het voortbewegen herken en waarschijnlijk dus van mijn soort zijn, een zaal binnen gaan en ik sluit mij snel aan. Daar blijf ik zitten voor twee zeldzame gebeurtenissen die zich, volgens mijn handboek, zullen voltrekken om 14.00 uur en 14.35 uur. Ik noteer:

Sabine Molenaar/Sandman in A Moment © Robert Benschop

Sabine Molenaar/Sandman in A Moment © Robert Benschop

 

I. 14.00 uur, Sabine Molenaar/Sandman, A Moment: een strook licht die bijna heilig oogt schijnt op een lichaam met de voeten in de lucht. Ik kijk niet naar een voorstelling, maar naar een natuurverschijnsel. Trage bewegingen en bijna meditatieve soundscape in combinatie met licht: hypnotiserend effect. Licht uit. Licht aan. Danseres op andere positie en staat met haar gezicht naar mij toe. Waren de voeten van zojuist een vervanging van het gezicht? Vele malen lichten uit en aan.

Annemijn Rijk in L.A.M. © William van der Voort

Annemijn Rijk in L.A.M. © William van der Voort

 

II. 14.35 uur, Annemijn Rijk, L.A.M.: paspop met jurk, microfoon, planten aan weerszijden. Spraak, monotoon Engels, aankondiging van bewegingen die volgen: lichte ironie of tegenspraak? Extra nadruk op gevoel van toeschouwer-zijn. Ik kan niet anders dan meegaan als kijker. Elke beweging wordt ingeleid in het Engels. Ik begrijp niet waarom dat ertoe doet. Mis ik iets? Ik voel een metaboodschap. Ik krijg niets mee. En de bewegingen zijn ook al niet esthetisch. Tegenzin. Misschien begrijp ik dans alleen als het ‘mooie’ dans is. Ik weet niet wat ‘mooie’ dans is. Zet aan het denken. Zet nog steeds aan het denken.

Er staan er nog drie ingepland, maar ik blijf uiteindelijk bijna een uur zitten in de concertzaal:

 

United Cowboys - Concept for New Development © William van der Voort

United Cowboys – Concept for New Development © William van der Voort

 

III. 15:55 uur, na lange pauze, United Cowboys, Concept for New Development: habitat binnen habitat. Ik spot vijf, nee, zeven dansers. Of is de zevende een technicus? Er gebeurt te veel om te beschrijven, mijn pen houdt de chaos niet bij. Er is snoeiharde muziek, er zijn dansers die bijzettafels op elkaar stapelen, krioelende dansers onder het verhoogde podium, een camera die het midden filmt, een strandwachtersstoel, en alles is tegelijkertijd aanwezig. Geen coulissen of techniekhok. Het is grenzeloos, maar toch duidelijk afgebakend: de dansers springen en rennen op en rondom het podium, maar pal voor mijn neus zullen ze niet staan. Of zal ik net zo lang wachten tot dat wel gebeurt? Het is doorlopend tot 18.00 uur, zal ik misschien het moment dat ze uit hun habitat breken missen?

Ik stap de zaal uit met een fijn soort hoofdpijn: als spierpijn die dagen aanhoudt na het sporten. Het is vijf uur en ik trek mij terug uit het tropisch oerwoud. De hele dag heb ik houtduiven willen spotten. Ik heb ze niet gevonden. Een toeschouwer heeft genoeg aan zijn zintuigen en een recensente aan haar pen en papier. Een ontdekkingsreiziger daarentegen moet bereid zijn het bekende los te laten en de verbeeldingskracht inzetten.