Dans Brabant

Mens

Essay over Performing Gender Night

Door Saskia de Haas

Ik was in het theater en raakte in een modern paradijs. Zonder mooiste bomen van de wereld en zonder de kleurrijke papegaaien in de bomen. Zonder rivier met sierlijke zwanen en zonder vele vissen in de rivier. Zonder spelende tijgers en nieuwsgierige paarden. Zonder zon en blauwe lucht.

Ik was in het theater en de muren waren kaal en de vloer was kaal, op de mensen na. De mensen stonden en zaten verspreid in de ruimte. Ze keken gelukkig, ze leken gelukkig. Ze staarden tevreden voor zich uit. Ze droegen sportieve kleding in allerlei kleuren.

Ik zat op de tribune en keek naar de mensen. Iemand droeg een badpak met daaroverheen een trainingsbroek. Ik dacht ‘vrouw’. Iemand droeg een korte broek en een blouse. Ik dacht ‘man’. Hij had een lange vlecht. Ik twijfelde en dacht toch ‘vrouw’. Ik deed dit niet heel bewust, maar ik was me wel bewust van de labels die ik op iedereen plakte. Het sloeg nergens op en ik schaamde mij voor mijn gedachtes. Misschien dat de titel Performing Gender dit aanwakkerde. Of misschien maakte de titel mij hier juist bewust van.

Ik zat op de tribune en moest denken aan een vakantie in Frankrijk. Ik was nog jong, mijn zusje nog jonger. We waren op vakantie op de camping. Mijn zusje had toen heel kort haar, daar hield mijn moeder van, van korte stoere kapsels. Als kind heb ik me wel eens afgevraagd of mijn moeder niet liever jongens had gewild. We waren dus op vakantie, in Frankrijk. Mijn zusje en ik speelden veel in de speeltuin en maakten gemakkelijk vrienden. Op een dag had mijn zusje een badpak aan toen we samen de speeltuin in liepen. Alle kinderen vielen stil en keken mijn zusje met open mond na. Ik begreep niet helemaal wat er aan de hand was. Een jongen begon naar mijn zusje te wijzen en riep: “Een jongen in een badpak!”. De hele speeltuin begon te lachen. Ik werd boos en riep dat ze een meisje was. Er ontstond een discussie over de sekse van mijn zusje. Iedereen riep dat ze een jongen was en mijn zusje en ik gilden terug dat ze een meisje was. Op het hoogtepunt trok mijn zusje haar badpak uit om een eind aan de discussie te maken.

 

 

Ik zat in het publiek en zag de mensen op de vloer op één been draaien, om elkaar en door elkaar. En hoewel ze allemaal draaiden, draaide niemand hetzelfde. Ze waren individuen binnen dezelfde soort: de mens. Ik moest denken aan paradijsvogels die hun paringsdans doen. Alleen dan niet enkel ‘het mannetje’ voor ‘het vrouwtje’, maar ook andersom, tegelijk, voor elkaar, door elkaar, van de één naar de ander en allemaal tegelijk. Als een grote liefdesdans voor iedereen, door iedereen. Als een liefdesdans voor de mens.

De dans maakte me nostalgisch, deed me verlangen naar een tijd of periode die er nooit echt is geweest. Een tijd waarin ieder mens gelijk is, ongeacht etniciteit of gender.

Ik was op mijn allereerste rave party, lang geleden. Iedereen sprong en danste vol energie op het gedreun van de bas, terwijl de maan fel op ons scheen. Die nacht werd ik één met iedereen die daar was. Zo voelde het, alsof ik één werd met iedereen die daar was. Alsof we allemaal deel uitmaakten van een groter geheel. Ongeacht onze achtergronden. We waren mens. Met onze handen hoog in de lucht en onze blote voeten stampend op de grond vierden we samen het leven. Tot de zon op kwam en de maan langzaam verdween.

Ik zat in het theater en zag mensen op de vloer raven. Samen. Met elkaar. Als één. Als mens. Al leken ze het menszijn ook ver te overstijgen. Een bom vol energie. Springend op het gedreun van de bas. Als een ode aan het leven, aan de liefde en de mens.

 

—

Over Dans & Durf
Essay van Saskia de Haas na het zien van de studiopresentatie van Roberta Racis als afsluiting van de Performing Gender workshopweek Tilburg. Saskia de Haas was eerder 1 van de deelnemers van Schrijfcursus Dans & Durf, een project voor creatieve schrijvers die nieuwe woorden durven zoeken voor dans, door Domein voor Kunstkritiek & DansBrabant (sept. 2017 – jan. 2018). Lees meer D&D-essays op ons BLOG.

Over Performing Gender
Performing Gender: Dance Makes Differences is een Europees project waarin gedrags- en identiteitsaspecten van gender en seksuele voorkeur gekoppeld worden aan de activistische kracht van dans. Het project vergroot het genderbewustzijn van dansmakers, dansers, dramaturgen en publiek in verschillende landen en contexten.

In vijf trainingsweken rekken vijf dramaturgen en dansmakers Sophie Unwin (UK), Natasa Zivkovic (SI), Roberta Racis (IT), Koldo Arostegui Gonzalez (SP) en Jija Sohn (NL) kennis, kunde en handvatten op. In vijf workshopweken delen ze dit met dansers en publiek. DansBrabant en Theaterfestival Boulevard zijn de Nederlandse partners in dit project. Zie ook performinggender.eu.